-
1 yürümek
марширова́ть* * *1) врз. идти́, дви́гаться, ходи́тьçocuk erken yürümeğe başladı — ребёнок на́чал ра́но ходи́ть
işler iyi yürüyor — дела́ хорошо́ иду́т
cins modası aldı yürüdü — пошла́ мо́да на джи́нсы
saat durmadan yürüyordu — часы́ шли без остано́вки
yürüyürek gitmek — пойти́ пешко́м
2) вступа́ть в де́йствие / в си́лу; де́йствовать (о законе и т. п.)bu kanun 1 eylül 1935ten yürür — э́тот зако́н де́йствует с 1 сентября́ 1935 г.
3) наступа́ть, напада́тьordu kaleye yürüdü — а́рмия напа́ла на кре́пость
üstüne yürümek — наступа́ть на кого
4) начисля́ться ( о процентах)bu paranın faizi hâlâ yüzde beşten mi yürüyor? — ра́зве проце́нты на э́ти де́ньги всё ещё начисля́ются из расчёта 5%?
5) разг. умере́тьo da yürümüş — и он ушёл из жи́зни
••- yürü!- Allah yürü ya kulum demiş -
2 yürümek
см. yürmek -
3 yürümek
1) дви́гаться, ходи́ть, идти́; марширова́ть; шага́тьyürü! — дви́гайся!, шевели́сь!, вперёд!, шага́й!
2) вступа́ть в де́йствие (в си́лу), де́йствовать (о законе и т. п.)3) нача́ть ходи́ть (о ребёнке)çocuk erken yürüdü — ребёнок ра́но пошёл
4) пройти́сь, прогуля́ться5) поспеши́тьbiraz yürüyelim, geç kaldık — поспеши́м, мы [и так] опозда́ли
6) ла́дитьсяişler yürümüyor — дела́ не ла́дятся
7) начисля́ться, счита́ться8) умере́тьo da yürümüş — и он у́мер
-
4 alıp yürümek
идти́ по́лным хо́дом; развора́чиваться; уси́ливаться -
5 geriye yürümek
юр. име́ть обра́тную си́лу -
6 Hakka yürümek
-
7 önden yürümek
идти́ впереди́ -
8 peşinden yürümek
идти́ за кем тж. перен. -
9 su yürümek
набуха́ть ( о почках весной) -
10 üstüne yürümek
а) пуга́ть, наводи́ть стра́хб) набра́сываться -
11 üzerine yürümek
набра́сываться, напада́ть на кого -
12 yampiri yampiri yürümek
ковыля́ть -
13 ağır\ ağır\ yürümek
брести́ -
14 zıplıya zıplıya yürümek
семени́ть -
15 پياده روی
yürümek; yürüyüş yapmak -
16 راه رفتن
yürümek -
17 قدم زدن
yürümek; adımlamak -
18 ağır ağır
1) ме́дленноağır ağır yürümek — ме́дленно идти́, тяжело́ ступа́ть
2) бо́льше, бо́лееağır ağır bir kilo geliyor — бо́лее одного́ килогра́мма
-
19 almak
брать получа́ть* * *1) -i врз. братьçocuğu okuldan aldı — она взяла́ ребёнка из шко́лы
dil almak — воен. взять пле́нного
ölcü[sünü] almak — снять ме́рку
Ahmet komşu kızını aldı — Ахме́д взял в жёны сосе́дскую дочь
yeni bir kapıcı aldı — он взял но́вого привра́тника
2) -i купи́ть, покупа́тьev almak — купи́ть дом
3) -i получа́ть тж. перен.haber almak — получи́ть изве́стие
hayır dua almak — получи́ть благослове́ние
izin almak — получи́ть о́тпуск
öğüt almak — получи́ть сове́т
ürün almak — снять урожа́й
4) -i принима́ть тж. перен.ilâç almak — принима́ть лека́рство
tedbir almak — принима́ть ме́ры
ziyaretçiyi almak — принима́ть посети́теля
5) -i вмеща́тьbu araba beş kişi alıyor — э́та маши́на берёт пять челове́к
bu salon yüz kişi alır — э́тот зал вмеща́ет сто челове́к
6) -i захвати́ть, завоева́ть, взятьordu şehri aldı — а́рмия взяла́ го́род
7) -i извлека́тьdalağını aldılar — у него́ удали́ли селезёнку
kurşun almak — извле́чь пу́лю
ur almak — удали́ть о́пухоль
8) -i пропуска́тьgemi su alıyor — су́дно пропуска́ет во́ду
film ışık almış — плёнка засве́чена
9) -i уноси́ть (водой, ветром)10) -i наки́дывать на себя́omuzlarına bir örtü aldı — она́ наки́нула на пле́чи плато́к
11) -i обвола́кивать, оку́тыватьdağ başını duman almış — тума́н оку́тал верши́ну горы́
12) перен. охвати́тьbir korkudur aldı onu — его́ охвати́л страх
13) -i, -den убавля́ть (размер, длину одежды и т. п.)ceketin boyundan almak — укороти́ть пиджа́к
yanlarından biraz al — убери́ немно́го с боко́в
14) -i, -a подви́нуть, отодви́нутьsandalyeyi sağa almak — подви́нуть стул впра́во
15) -i, -e принима́ть, братьdikkate almak — принима́ть во внима́ние
himayesine almak — брать под свою́ защи́ту
16) -i, -den устраня́ть, убира́ть (с работы, должности)17) -i чу́вствоватьburnu koku almıyor — его́ нос не чу́вствует за́паха
18) -i выступает вторым компонентом при словах, обозначающих неприятные для человека состояния, обстоятельства и т. п.:ateş almak — загоре́ться
ceza almak — быть оштрафо́ванным
hastalık almak — заболе́ть
soğuk almak — простуди́ться
19) фольк. нача́ть ска́зыватьaldı Kerem — на́чал ска́зывать Кере́м
••aldığı aptes ürküttüğü karbağaya değmemek — посл. его́ благодея́ние по́сле причинённого им злодея́ния ло́маного / ме́дного гроша́ не сто́ит
al gülüm ver gülüm — погов. услу́га за услу́гу; я тебе́, ты мне
al aşağı vur yukarı — погов. (употр. при продолжительных торгах) уступи́, и по рука́м
al birini vur birine / ötekine — погов. ни ры́ба ни мя́со; ни то ни сё
- al sana bir daha!al takke ver külâh — погов. а) бесконе́чные спо́ры, и так и э́дак; б) [всю жизнь] води́ть "хлеб-соль"; ≈ не разле́й вода́
- aldın mı?
- alıp vereceği olmamak
- alıp verememek
- alıp vermek
- alıp yürümek
- kendini alamamak -
20 apul apul
вперева́лкуapul apul yürümek — ходи́ть перева́ливаясь
См. также в других словарях:
yürümek — nsz 1) Adım atarak ilerlemek, gitmek Kafası yerde, kamburunu çıkarmış, yürüyordu. H. Taner 2) e Karada veya suda, herhangi bir yöne doğru sürekli olarak yer değiştirmek Buz dağları güneye yürümüş. 3) Çocuk ayakları üzerinde gezecek duruma gelmek… … Çağatay Osmanlı Sözlük
ağır aksak yürümek (veya gitmek veya ilerlemek) — 1) yavaş olarak, istenilen hızda olmayarak yürümek (gitmek, ilerlemek) Hava ve su kirlenmesine karşı mücadele ağır aksak yürüdü. 2) düzensiz, aralıklı olarak yürümek (gitmek, ilerlemek) … Çağatay Osmanlı Sözlük
aşağı yukarı yürümek — bir baştan bir başa yürümek … Çağatay Osmanlı Sözlük
badi badi yürümek (veya gitmek veya koşmak) — ördek gibi iki yana sallanarak yürümek (gitmek, koşmak) Hani biz bir çayırda arabayla geçerken bir boğa çıkageldi, köylü korkudan nasıl badi badi koşmaya başlamıştı? A. Ş. Hisar … Çağatay Osmanlı Sözlük
dıbır dıbır yürümek — hafif ve düzenli biçimde ses çıkararak yürümek Görevlilerin edalı ve dıbır dıbır yürüyüşleri bir geçit töreni izlenimini verir. S. Birsel … Çağatay Osmanlı Sözlük
tıpış tıpış yürümek — 1) kısa adımlarla çabuk yürümek 2) mec. ister istemez bir yere gitmek veya bir yerden ayrılmak … Çağatay Osmanlı Sözlük
peşinden yürümek — 1) birinin arkasından yürümek, gitmek 2) mec. bir kimseye her konuda uymak … Çağatay Osmanlı Sözlük
Hakkın rahmetine kavuşmak (veya Hakka kavuşmak veya Hakka yürümek) — ölmek Hüsmen Hakka kavuştu diye mırıldandı. R. H. Karay … Çağatay Osmanlı Sözlük
izinden yürümek — (birinin) birine içten bağlanarak onun başladığı işi aynı anlayışla sürdürmek … Çağatay Osmanlı Sözlük
geriye yürümek — huk. öncesini kapsamak İptal kararları geriye yürümez. Anayasa … Çağatay Osmanlı Sözlük
alıp yürümek — az zamanda çok ilerlemek, yayılmak, çoğalmak, artmak Bu kasıt tertibi, aramızı bozabilecek bir cinayet davasının alıp yürümesine, dallanıp budaklanmasına yol açtı. Y. K. Karaosmanoğlu … Çağatay Osmanlı Sözlük